Linux CentOS

Linux CentOS



พื้นฐานของการใช้งาน Linux สำหรับผู้ที่สนใจอยากจะเป็น Admin  ครับ เช่นไฟล์ต่างๆ ถูกเก็บไว้ในที่ใด คำสั่งในการทำงานต่างๆของ Linux CentOS มีอะไรบ้าง สามารถดูได้จากบทความนี้โดยจะมีคำสั่งเบื้องต้นและที่จัดเก็บไฟล์ต่างๆ ของระบบ Linux เหมาะสำหรับผู้ที่สนใจอยากจะประกอบอาชีพ Administrator เช่นเดียวกันกับผมม ไปดูกันเลยยครับ :D



คำสั่งหน้าที่รายละเอียด
File/Directory Basics
lsList filesแสดงรายชื่อไฟล์และไดเร็คทอรี่
cpCopy filesสำเนาไฟล์
mvRename filesเปลี่ยนชื่อไฟล์
rmDelete filesลบไฟล์
lnLink filesสร้างไฟล์เชื่อมโยง
cdChange directoryย้ายไปยังไดเร็คทอรี่ที่ต้องการ
pwdPrint current directory nameแสดงชื่อไดเร็คทอรี่ปัจจุบัน
mkdirCreate directoryสร้างไดเร็คทอรี่ใหม่
rmdirDelete directoryลบไดเร็คทอรี่ (ที่ว่างเปล่าเท่านั้น)
File Viewing
catView filesดูเนื้อหาของ text file
lessPage trough filesเลื่อนดูเนื้อหาของไฟล์
headView file beginningแสดงส่วนต้นของไฟล์
tailView files endingแสดงส่วนท้ายของไฟล์
nlNumber linesแสดงหมายเลขบรรทัด
odView binary filesแสดงเนื้อหาในไฟล์ไบนารี่
xxdView binary filesแสดงเนื้อหาในไฟล์ไบนารี่
gvView Postscript/PDF filesแสดงไฟล์แบบโพสต์สคริปต์หรือ PDF
xdviView TeX DVI filesแสดงไฟล์รูปแบบ TeX
File Creation and Editing
emacsText editorโปรแกรมแก้ไขข้อความของ GNU
vimText editorโปรแกรมแก้ไขข้อความที่ปรับปรุงจาก vi
umaskSet default file protectionsแสดง/กำหนดค่าสำหรับคำนวณค่า permission mode
sofficeEdit Word/Excel/PowerPoint docsแก้ไขไฟล์เอกสาร Word/Excel/PowerPoint
abiwordEdit Word documentsแก้ไขเอกสาร Word
gnumericEdit Excel documentsแก้ไขเอกสาร Excel
File Properties
statDisplay file attributesแสดงสถานะ/สถิติ/คุณลักษณะของไฟล์
wcCount bytes/words/linesนับจำนวนอักขระ คำ บรรทัด
duMeasure disk usageแสดงปริมาณการใช้เนื้อที่ไดเร็คทอรี่
fileIdentify file typesแสดงชนิดของไฟล์
touchChange file timestampsเปลี่ยนค่าเวลาของไฟล์
chownChange file ownerเปลี่ยนชื่อเจ้าของไฟล์
chgrpChange file groupเปลี่ยนชื่อกรุ๊ปเจ้าของไฟล์
chmodChange file protectionsเปลี่ยนระดับการป้องกันไฟล์
chattrChange advanced file attributesเปลี่ยนคุณลักษณะของไฟล์ในขั้นสูง
IsattrList advanced file attributesแสดงคุณลักษณะของไฟล์ในขั้นสูง
File Location
findLocate filesค้นหาตำแหน่งของไฟล์
slocateLocate files via indexค้นหาตำแหน่งของไฟล์ด้วยฐานข้อมูลดัชนี
whichLocate commandsค้นหาคำสั่ง
whereisLocate standard filesค้นหาไฟล์มาตรฐาน
File Text Manipulation
grepSearch text for matching linesค้นหาข้อความในระดับบรรทัด
cutExtract columnsคัดแยกคำโดยระบุตำแหน่ง
pasteAppend columnsเชื่อมต่อไฟล์ในแนวระนาบ
trTranslate charactersแปลงข้อความ
sortSort linesจัดเรียงข้อความระดับบรรทัด
uniqLocate indentical linesรวมบรรทัดที่เหมือนกัน
teeCopy stdin to file and to stdout simultaneouslyสำเนาข้อความออกทางไฟล์และ stdout พร้อมๆ กัน
File Compression
gzipCompress files (GNU Zip)บีบอัดไฟล์ให้เป็น .gz
CompressCompress files (Unix)บีบอัดไฟล์แบบมาตรฐาน Unix
bzip2Compress files (BZip2)บีบอัดไฟล์ให้เป็น .bz2
zipCompress files (Windows Zip)บีบอัดไฟล์สำหรับ WinZip
File Comparison
diffCompare files line by lineเปรียบเทียบไฟล์ในระดับบรรทัด
commCompare sorted filesเปรียบเทียบไฟล์ที่ผ่านการเรียงข้อมูลมาแล้ว
cmpCompare files byte by byteเปรียบเทียบไฟล์ระดับไบต์
md5sumCompute Checksumsคำนวณหาค่า md5 ของไฟล์
Disks and Filesystems
dfShow free disk spaceรายงานขนาดดิสก์ที่เหลืออยู่
mountMake a disk accessibleเชื่อมต่ออุปกรณ์จัดเก็บข้อมูลเข้าสู่ระบบ
fsckCheck a disk for errorsตรวจสอบแก้ไขความผิดปรกติของเนื้อที่ดิสก์
syncFlush disk cachesเขียนข้อมูลในแคชกลับคืนสู่ดิสก์
Backups and Remote Storage
mtControl a type driveควบคุมเทป
dumpBack up a diskสำรองข้อมูลจากดิสก์
restoreRestore a dumpนำข้อมูลที่สำรองไว้กลับคืนที่เดิม
tarRead/write type archivesจัดเก็บไฟล์ให้รวมกันไว้ที่เดียว
cdrecordBurn a CDเขียนไฟล์ลงสู่แผ่นซีดี
rsyncMirror a set of filesสำรองข้อมูลระหว่างโฮสต์
Printing
lprPrint filesส่งไฟล์ไปพิมพ์ที่เครื่องพิมพ์
lpqView print queueเปิดดูลำดับงานพิมพ์ที่ค้างอยู่
lprmRemove print jobsยกเลิกงานพิมพ์ที่ค้างอยู่
Spelling Operations
lookLook up spellingเปิดสารบัญคำศัพท์
aspellCheck spelling interactivelyตรวจคำสะกดว่าถูกต้องหรือไม่
spellCheck spelling in batchตรวจคำถูกผิดในไฟล์จำนวนมาก
Processes
psList all processesแสดงโปรเซสทั้งหมด
wList users' processesแสดงรายชื่อยูสเซอร์ที่กำลังใช้งานโปรเซส
uptimeView the system loadแสดงปริมาณภาระของระบบ
topMonitor processesแสดงข้อมูลเกี่ยวกับโปรเซสแบบต่อเนื่อง
xloadMonitor system loadแสดงภาระของระบบในแบบกราฟฟิก
freeDisplay free memoryแสดงปริมาณหน่วยความจำประเภทต่างๆในปัจจุบัน
killTerminate processesส่งรหัสควบคุมไปยังโปรเซส
niceSet process prioritiesตั้งค่าระดับความสำคัญให้โปรเซส
reniceChange process prioritiesปรับระดับความสำคัญของโปรเซส
Scheduling Jobs
sleepWait for some timeหน่วงเวลา
watchRun programs at set intervalsรันโปรแกรมซ้ำในระยะเวลาที่กำหนด
atSchedule a jobตั้งเวลารันกลุ่มคำสั่ง
crontabSchedule repeated jobsตั้งเวลารันคำสั่งเป็นรอบเวลาที่กำหนด
Hosts
unamePrint system informationแสดงรายละเอียดของระบบปฏิบัติการ
hostnamePrint the system's hostnameแสดง/กำหนดชื่อโฮสต์
ifconfigSet/display network informationแสดง/กำหนดค่าเกี่ยวกับเครือข่าย
hostLook up DNSสืบค้นชื่อและไอพีของโฮสต์ในระบบ DNS
whoisLookup domain registrantsสืบค้นข้อมูลการจดทะเบียนโดเมน
pingCheck if host is reachableทดสอบการตอบสนองของโฮสต์ปลายทาง
tracerouteView network path to a hostตรวจสอบเส้นทางไปสู่โฮสต์ปลายทาง
Networking
sshSecurely log into remote hostsเข้าสู่โฮสต์จากระยะไกล (มีการเข้ารหัสข้อมูล)
telnetLog into remote hostsเข้าสู่โฮสต์จากระยะไกล(ไม่มีการเข้ารหัส)
scpSecurely copy files between hostsสำเนาไฟล์ระหว่างโฮสต์(มีการเข้ารหัสข้อมูล)
stfpSecurely copy files between hostsบริการโอนถ่ายไฟล์ระหว่างโฮสต์(มีการเข้ารหัสข้อมูล)
ftpCopy files between hostsบริการโอนถ่ายไฟล์ระหว่างโฮสต์(ไม่มีการเข้ารหัสข้อมูล)
evolutionGUI email clientโปรแกรมใช้งานอีเมล์แบบกราฟฟิก
muttText-based email clientโปรแกรมใช้งานอีเมล์แบบ text
mailMinimal email clientคำสั่งรับส่งอีเมล์ขนาดเล็กมาก
mozillaWeb browserโปรแกรมเว็บบราวเซอร์แบบกราฟฟิก
lynxText-only web browserโปรแกรมเว็บบราวเซอร์แบบ text
wgetRetrieve web pages to diskดาวน์โหลดข้อมูลเว็บมาสู่ดิสก์
slrnRead Usenet newsอ่านข่าวใน usenet
gaimInstant messaging/IRCโปรแกรมรับส่งข้อความ
talkLinux/Unix chatคำสั่งรับส่งข้อความโต้ตอบ
writeSend messages to a termainalคำสั่งส่งข้อความไปยังจอภาพอื่น
mesgProhibit talk/writeเปิด/ปิดการรับข้อความจากคำสั่ง write
Audio and Video
gripPlay CDs and rip MP3sเล่นแผ่นซีดีเพลงและแปลงเป็นไฟล์ MP3
xmmsPlay audio filesเล่นไฟล์เสียงชนิดต่างๆ
cdparanoiaRip audioแปลงแทร็กเพลงให้เป็นไฟล์
audacityEdit audioปรับแต่ง/แก้ไขไฟล์เสียง
xcdroastBurn CDsบันทึกข้อมูล/แทร็กเสียงลงแผ่นซีดี

คำสั่งเพิ่มเติม ...

  • shadow เก็บ password ใช้สำหรับป้องกันผู้ใช้คนอื่นๆอ่าน password ที่ผ่านการเข้ารหัสได้
  • groupadd manager เป็นการเพิ่มกลุ่มผู้ใช้งานเข้าไป เพิ่ม manager
  • usermod -g manager [ชื่อผู้ใช้งาน] จะเป็นการเพิ่มผู้ใช้งานเข้าไปยัง manager
  • passwd [ชื่อผู้ใช้งาน] เป็นการเปลี่ยนรหัสผ่าน
  • su - [ชื่อผู้ใช้งาน] จะเป็นการเปลี่ยนตนเองเป็น Super user หรือ root เพื่อใช้สิทธิ์สูงสุดในการบริหารระบบ ที่ผู้ใช้ปกติทำไม่ได้
  • umask 066 เป็นการเปลี่ยน permission



โปรแกรม vi เป็น editor ที่ใช้สำหรับแก้ไขแฟ้มแบบ text (a programmers text editor)
          Text editor ที่ใช้งานได้ยาก แต่มีใน linux ทุกรุ่น ในบางเครื่องไม่มี pico เพราะไม่ได้ติดตั้ง mail หรือ pine จึงจำเป็นต้องใช้โปรแกรม vi สำหรับแก้ไขข้อมูลในแฟ้มต่าง ๆ ของ linux เช่นการใช้คำสั่ง man ก็คือการใช้ความสามารถของ vi ในการนำข้อมูลมาแสดงผลนั่นเอง

    ตัวอย่างคำสั่ง และการใช้งาน
    esc     กลับไปยังโหมดคำสั่ง
    enter   ย้ายไปยังต้นบรรทัดของบรรทัดถัดไป
    i       ใส่ข้อความก่อนเคอร์เซอร์
    a       ใส่ข้อความหลังเคอร์เซอร์
    A       ใส่ข้อความที่ท้ายบรรทัดปัจจุบัน
    dd      ลบบรรทัดปัจจุบันทั้งบรรทัด
    x       ลบอักษร 1 ตัวอักษร
    cw      เปลี่ยนข้อความ
    :w      บันทึกแฟ้ม
    :q!     ออกโดยไม่ เปลี่ยนแปลงใด ๆ
    :wq     บันทึกแฟ้ม และออกจากโปรแกรม vi
ขอบคุณแหล่งข้อมูลจาก : http://www.softmelt.com
ขอบคุณรูปภาพประกอบจาก : http://creepypasta.wikia.com

Share this

Related Posts